İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI, firmaların güçlü enflasyonist baskılar, girdi maliyetlerindeki artış, yeni siparişlerdeki yavaşlama, tedarik zincirlerinde yaşanan ciddi aksamalar gibi karşılaştığı zorluklara rağmen istihdamın genel olarak artmaya devam ettiğini gösterdi. Türkiye İmalat Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), aralıkta 52,1'e yükseldi.

 
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), aralıkta 52,1'e yükseldi.
 
İSO Türkiye İmalat PMI anketinin aralık sonuçları açıklandı.
 
Eşik değer olan 50'nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket İSO Türkiye İmalat PMI anketinin aralık sonuçlarına göre, kasımda 52 olarak ölçülen manşet PMI, aralıkta hafif bir artışla 52,1 seviyesinde gerçekleşerek, kritik eşik değer 50’nin üzerinde kaldı. Böylece sektörün durumunda son 7 ay boyunca iyileşme yaşandı.
 
Aralıkta faaliyet koşullarındaki iyileşmede etkili unsurlardan biri istihdam artışının sürmesi oldu. İstihdam ağustos ayından beri en yüksek hızda artarken katılımcılar bu durumun genel olarak kapasite genişletmeye yönelik çabalardan kaynaklandığını dile getirdi.
 
Güçlü enflasyonist baskıların faaliyetler üzerindeki olumsuz etkilerine bağlı olarak anketin diğer endekslerinde ise daha olumsuz bir tablo ortaya çıktı.
 
Girdi maliyetleri, 2005 yılının ortalarında başlayan anket tarihinin en yüksek artışını gösterdi ve enflasyon oranı Eylül 2018’de gerçekleşen bir önceki rekor düzeyin de üzerinde kaldı.
 
Firmalar, maliyet yüklerini artıran başlıca faktörün Türk lirasındaki değer kaybı olduğunu aktardı. Buna karşılık, imalatçılar satış fiyatlarını da rekor hızda artırdı. Fiyat artışlarının birçok müşteriyi caydırması sonucu toplam yeni siparişler üst üste üçüncü ay yavaşlama kaydetti. Bu durum, uluslararası talepteki iyileşmeye bağlı olarak artmaya devam eden yeni ihracat siparişlerine rağmen yaşandı.
 
Kasım ayındaki ılımlı artışın ardından üretim aralıkta düşüş gösterdi. Fiyat baskıları, üretimde de yavaşlamaya yol açan faktörler arasında yer aldı. Firmalar maliyetleri kontrol altına almak ve talepteki ivme kaybına uyum sağlamak amacıyla satın alma faaliyetlerini yavaşlatırken aynı zamanda hem girdi hem de nihai ürün stoklarını azaltma yoluna gitti.
 
Girdi temininde yaşanan zorluklar yaygın bir şekilde sürerken tedarikçilerin teslimat süreleri anket geçmişinin ikinci en yüksek oranında arttı. Anket katılımcılarına göre, bazı örneklerde fiyat dalgalanmalarının da etkisiyle ham madde temininde yaşanan zorlukların yanı sıra nakliye sıkıntıları ve yurt dışından mal temininde karşılaşılan sorunlar da gecikmelerde etkili oldu.
 
ARALIKTA YENİ İHRACAT SİPARİŞLERİNDE OLUMLU BİR TABLO
 
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI aralık verileri, Türk lirasındaki değer kaybının enflasyonist baskıları artırması nedeniyle firmaların 2021 yılının sonunda ciddi maliyet artışları ile karşı karşıya kaldığını gösterdi.
 
Fiyatlardaki yükseliş müşterilerin yeni sipariş vermekten vazgeçmesine yol açtı ve anket kapsamında takip edilen 10 sektörün tamamında yeni siparişler yavaşladı. Son anketin öne çıkan olumlu gelişmesi, sektörlerin çoğunluğunda istihdam artışının devam etmesi oldu.
 
Maliyet baskıları aralıkta yüksek düzeyde seyrederken 10 sektörün altısında girdi fiyatları altı yıllık veri geçmişinin en sert artışını kaydetti. Özellikle metalik olmayan mineral ürünler, tekstil ürünleri, kara ve deniz taşıtları kategorilerinde maliyet yükleri güçlü artışlar gösterdi. Bunun sonucunda satış fiyatları da yılı keskin artışlarla tamamladı. En hızlı yükseliş metalik olmayan mineral ürünler sektöründe yaşandı. Ana metal sanayi ile ağaç ve kağıt ürünleri sektörlerinde de rekor artışlar kaydedildi.
 
Fiyatlardaki keskin artışlar, firmaların yeni sipariş almalarını da zorlaştırdı. Mayıs 2020’den beri ilk kez sektörlerin tümünde yeni siparişler azaldı. En hızlı düşüş, makine ve metal ürünleri sektöründe yaşandı. Yeni ihracat siparişlerinde ise yılın son ayında daha olumlu bir tablo gözlendi ve takip edilen 10 sektörün yedisinde büyüme kaydetti.
 
Aralıkta ana metaller, kimyasal-plastik- kauçuk ve metalik olmayan mineral ürünler olmak üzere sadece üç sektörün üretiminde artış gözlendi. En belirgin yavaşlama, altı aylık büyüme döneminin sona erdiği giyim ve deri ürünleri sektöründe gerçekleşti.
 
TEDARİK SÜRELERİ UZADI
 
Tedarik zincirlerinde yaşanan ciddi aksamalar, faaliyetleri olumsuz etkilemeye devam etti. Tedarikçilerin teslimat süreleri tüm sektörlerde keskin artış gösterdi ve kasım ayına göre daha uzun süreli gecikmelere yol açtı. Teslimat sürelerindeki en belirgin artışlar makine ve metal ürünleri ile elektrikli ve elektronik ürünler sektörlerinde gerçekleşti.
 
Firmaların yıl sonunda karşılaştığı zorluklara rağmen istihdam genel olarak artmaya devam etti. Çalışan sayılarını artıran sektör sayısı kasımda altı iken aralıkta yediye çıktı. En yüksek oranda yeni istihdam yaratan sektörler kimyasal, plastik ve kauçuk ile ana metal sanayi oldu.
 
IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, aralık ayında maliyet yönlü baskıların Türk imalat sektörünün faaliyetlerini olumsuz etkilediğini söyledi.
 
Andrew Harker, girdi maliyetlerinde ve satış fiyatlarında kaydedilen rekor artışların müşterileri yeni sipariş vermekten vazgeçirdiğini belirterek, “Bu durum imalatçıların satın alma faaliyetlerini azaltmasına ve tedarik zincirlerinde aksaklıkların yoğunlaşmasına neden oldu. Kovid-19 salgınının Omicron varyantının yükselişinden kaynaklanabilecek olası sorunlarla birlikte tüm bu gelişmeler sektörün 2022 yılına zorlu bir ortamda girmesine yol açıyor." değerlendirmesini yaptı.